In de nieuwsbrief van outdoorwinkel Zwerfkei vonden we de aankondiging van een lezing over een Groenland-expeditie met daarin ook tips voor je eigen winterkampeeravonturen. Dus schreven we ons in en togen we naar Woerden.

Aankondiging in de Zwerfkei nieuwsbrief

Direct na de inschrijving begon onze mailbox regelmatig gespamd te worden door Henk-Jan Geel, die deze presentatie geeft. Eerst een bevestiging van inschrijven. Dat is normaal. Maar daarna vroegen we ons al snel af of we ergens vergeten waren een vinkje te zetten of weg te halen. Er kwam dezelfde dag nog een mailtje of we onze reisvoorkeuren wilden doorgeven. In het rijtje landen waar we uit kunnen kiezen staan alleen landen in het Arctisch gebied. Bij de activiteiten kunnen we kiezen uit zaken als: een hondensleetocht, gletsjertocht en het noorderlicht zien. Eh, ik wil naar een lezing in Woerden?

Henk-Jan Geel tijdens een reis in het noorden van Zweden (Kiruna)

Vervolgens kwam er een dag later weer zo’n enthousiaste mail waarin Henk-Jan Geel zich voorstelde als poolreiziger, expeditieleider en oprichter van Arctic Adventure. Verder vermeldde de mail onder andere dat hij vader is van Björn en dat je hem kan wakker maken voor Zweedse Ostkake. Het ging ook over de verschillende niveaus expedities zijn bedrijf organiseert, gecategoriseerd met blue, red en black label. Waarbij je voor blue label geen ervaring nodig hebt, voor rood je goed moet voorbereiden en zwart alleen geschikt is voor de ‘diehard’ avonturier. Het werd ons duidelijk dat we nu op onze hoede moesten zijn, goed oppassen voor vinkjes, om niet voor het te weten te belanden in een of andere ijzige omgeving.

Expeditie
Een week later ontvingen we een mail met vijf meestgestelde vragen over de Expedition Experience. Mocht onze vraag er niet bij staan dan konden we bellen of Whatsappen. Zes dagen later, een dag voor de lezing, ontvingen we een ‘friendly’ reminder voor de lezing “Kom op tijd want het wordt best druk”. Na de lezing ontvingen we per mail een dank voor onze komst. Als we voor het eind van de maand een expeditie boeken dan kregen we een gratis shirt. Van merinowol.

Waren we in een commerciële val gelopen of hadden we te maken met een enthousiasteling? Na de lezing bijgewoond te hebben, denk ik dat laatste. Hierin vertelt Henk-Jan enthousiast en eerlijk over zo’n black label expeditie waarin hij als gids samen met een echtpaar een oversteek van 600 kilometer maakt van west naar oost over Groenland. Een maand lang lopen over sneeuw en ijs. Maar hij doet dat uiteraard ook weer niet als vrijwilliger. Het wordt niet voor niets een ‘once in a lifetime expeditie’ genoemd. De kosten voor een dergelijke ‘full service expeditie’ beginnen bij 12.500 euro. Dat is inclusief alle benodigde materialen en vergunningen.

Kamp op Groenland

De presentatie in het bijna volle zaaltje in de winkel van Zwerfkei begint met de voorbereiding van zo’n reis door de gids. Hoe komen de deelnemers aan zesduizend calorieën per dag in zo’n vorm dat je het voor een maand kunt meenemen? Zaken als appels of snickers bevriezen bij -20ºC. We leren dat krenten beter zijn dan rozijnen omdat ze minder vocht bevaten. Er gaan zo’n acht kilo noten per persoon mee.

Groenland
Wat naast het eten verder als verbruiksgoederen meegaat is tweehonderd milliliter benzine per persoon per dag, om sneeuw te smelten voor drinkwater. Als alle benodigde materialen en voedsel zijn verzameld, wordt het per koerier naar Groenland verstuurd. Ter plekke wordt gecontroleerd en bijgehouden of alle dozen aankomen. Hiertoe worden alle dozen voorzien van een inhoudsopgave, zodat als er een mist, meteen duidelijk is, wat er is kwijtgeraakt.

De presentatie neemt ons mee op de expeditie, van dag tot dag. Hoe laat vertrokken ze, wat was de temperatuur en weersomstandigheden. Er zijn dagen bij dat ze ’s nachts om halfdrie vertrokken, om geen last te hebben van zonnebrand of de wind. Echt donker wordt het toch niet, zo rond de noordpoolcirkel en met alle sneeuw.

Route door Groenland van Kangerlussuaq naar Isortoq

De deelnemers trekken een slee met zo’n 80 à 90 kilo bagage. Dit wordt ‘manhauling’ genoemd. Naast voedsel voor een maand zitten daar bijvoorbeeld ook kampeerspullen en vliegers (kites) in. Als de wind goed staat wordt een vlieger opgelaten, zodat op een dag meer kilometers gemaakt kunnen worden. Als het te hard gaat waaien voor de grote vlieger, hebben ze ook nog een kleinere vlieger bij zich. Met zo’n vlieger schiet het tenminste op. Op de beste dag legden ze zo 65 kilometer af. Als echter de langlaufski’s verruild moeten worden door crampons, omdat ze over ijs moeten lopen, zakt de snelheid naar driehonderd meter per uur. Ja: meter, geen typfout.

Gletsjerspleet
Uitdagingen tijdens de tocht zijn onder andere het kiepen van de slee. De sneeuw vormt een soort duinlandschap op Groenland. Soms moeten er stroompjes met smeltwater overgestoken worden waarbij uiteraard voorkomen moet worden dat je voeten nat worden. Verder heeft Henk-Jan zelf wel eens in een gletsjerspleet gehangen. Ook tijdens deze expeditie liepen ze tegen diverse moeilijkheden op. Waarbij het scheuren van de tent nog een van de minder ernstige problemen was. Geel vertelt hier open en eerlijk over.

Manhauling door Groenland

De benzine die ze op Groenland hadden gekocht bleek van een dusdanige slechte kwaliteit dat de meegebrachte benzinebranders* er verstopt door raakten. Eén brander hield er helemaal mee op, de andere gaven alleen nog een waakvlammetje. Branders zijn van levensbelang om drinkwater te maken. Een taak waar ze iedere avond normaal gesproken zo’n drie uur mee bezig zijn. Per dag is er vier à vijf liter water per persoon nodig. Het water gaat vervolgens mee in thermosflessen. Henk-Jan geeft ons een tip. Test je thermosfles door deze te vullen met kokend water en leg deze een nacht in de vriezer. Hij ontdekte zo dat een thermosfles van de Hema het beter deed dan een fles van een bekend outdoormerk. Het water was nog twintig graden warmer.

Praktische tips
Tijdens de lezing komen tal van praktische tips langs. Teveel om hier allemaal op te pennen. Bijvoorbeeld over hoe je koers houdt zonder continu op je kompas te hoeven kijken. Andere tips zijn bijvoorbeeld het meenemen van één meter lange bamboestokken van het tuincentrum. Deze gebruik je als haringen voor de tent in de sneeuw.

Sneeuw smelten in de tent

Ook hoe je je moet kleden komt aan bod. Dat is tijdens het verplaatsen overigens verbazingwekkend weinig: een wollen shirt met lange mouwen en daaroverheen een ongevoerd regenjack. Alles om te voorkomen dat je gaat zweten. Alleen tijdens eetpauzes en in het kamp gaat er een dik donsjack aan. Henk-Jan heeft een paspop met zijn outfit bij zich ter illustratie. Hij laat verder zien hoe hij zich tegen de zon beschermt en welke handschoenen hij gebruikt. Ook de slee is aanwezig en diverse uitrustingstukken zijn meegebracht. Na afloop van de presentatie kan je gerichte vragen stellen en demonstreert hij dingen op verzoek.

Spannend
De lezing is van tijd tot tijd echt spannend. Hoe lossen ze het levensbedreigende probleem met de branders op, halverwege de oversteek? En waarom moest de tocht vijftig kilometer voor het geplande einde afgebroken worden?

Wie zelf deze lezing van Arctic Adventure wil bijwonen, kan binnenkort terecht in:

• Vrijdag 27 september 18:30, Fjällraven Brand Centre in Amsterdam;
• Donderdag 3 oktober 19:30, Schneider Outdoor in Den Bosch;
• Zaterdag 12 oktober 11:00, Kathmandu Outdoor & Travel te Utrecht.

Je kan je hiervoor inschrijven via de website van Arctic Adventure.

Naast reizen/expedities organiseert het bedrijf ook trainingen.

*) Een MSR Whisperlite doet het eigenlijk alleen goed op kookpuntsbenzine (Coleman fuel). Een model dat meerdere en vuilere brandstoffen aankan is de XGK-EX.