Duitsland is een prettig land om in te reizen. De mensen zijn aardig, het landschap is prachtig en gevarieerd en er zijn veel historische plekken uit de middeleeuwen. Wij vonden de omgeving van het origineel van het ‘Disney-kasteel’ (Neuschwanstein), tegen de Oostenrijkse grens erg mooi. Je kan daar zowel bergwandelingen maken als fietstochten over licht glooiend landschap omdat je tegen een bergrug aanzit. Er is een kabelbaan en er wordt geparapent. Er zijn veel prachtige natuurgebieden: het Schwarzwald, Hainich, de Harz en het Teutoburger Wald.

Deelstaten

Duitsland bestaat uit deelstaten (Bundesländern). Dat gaat wat verder dan de Nederlandse provincies. Dit merk je aan allerlei kleine dingen, zoals: iedere deelstaat lijkt zijn eigen bronwater en biermerken te verkopen bij de supermarkt. Of heeft zijn eigen voordeeltickets voor het gebruik in regionale treinen.

Vaak is het handig om te weten in welke deelstaat je bent, bijvoorbeeld voor het zoeken naar een hotel waar je met de fiets welkom bent in de app Bett+Bike.

Verkeer

Duitsers houden ontzettend goed rekening met elkaar in het verkeer. Als er geen fietspad is, mag je als fietser op de rijbaan rijden van Land- und Bundeswegen. De auto’s halen je ruim in alsof je een auto bent en minderen ook vaart. Wij vonden het erg prettig en veilig rijden in Duitsland. We werden als ligfietsers slechts één keer over het hoofd gezien door een links afslaande mevrouw op een drukke weg terwijl we achter een haagje reden. Ze maakte uitgebreid excuses (in Nederland krijg je meestal als ligfietser de schuld). Dat verbaasde ons nog: Duitsers lijken wel ogen in hun achterhoofd te hebben zitten en door dingen heen te kunnen kijken. We kregen vaak voorrang van automobilisten, ook als we het niet hadden.

Heb je fietsende tegenliggers, dan gaan ze al 100 meter van tevoren strak achter elkaar rijden zodat je ze makkelijk kan passeren. Soms lukt dat niet, vooral op bruggen kan het fietspad smal zijn, dan stappen ze af en gaan in de berm staan. Kom je fietsers achterop, dan hebben ze vaak je al gezien door achterom te kijken en hoef je niet eens te bellen.

De fietspaden hebben niet dezelfde kwaliteit als in Nederland. We hebben veel last gehad van boomwortels. Ook zijn bochten en oversteken vaak zo gesitueerd dat de bochtstraal te klein is voor een velomobiel. Als het niet druk was op de wegen namen we dan de rijbaan, ook al omdat we dat veiliger vonden in de afdalingen, die soms over de tachtig kilometer per uur gingen. Je moet dan wel weer oppassen voor schade aan het wegdek, dit wordt vaak aangekondigd met een bord: Straßenschäden.

Fiets en wet

Een fietshelm is in Duitsland niet verplicht, tenzij je op een racefiets of mountainbike rijdt. Het is een ongeschreven wet dat kinderen een fietshelm dragen. Neem je kinderen mee, zet ze een helm op anders krijg je veel afkeurende blikken.

In Duitsland moet een fiets een onafhankelijke voor- en achterrem hebben.

Je mag in Duitsland alleen handsfree telefoneren op de fiets en niet naar muziek luisteren terwijl je fietst. Ook mag je niet iemand meenemen op je bagagedrager.

Fietsroutes

Duitsland heeft 4400 kilometer aan fietsroutes over voormalige spoorbanen (Bahntrassenradwege). Hier over fietsen heeft zijn eigen werkwoord gekregen dat inmiddels ingeburgerd is: bahntrassenradeln. De routes zijn te vinden op de site Bahntrassenradeln.de.

Overnachten

Het is in Duitsland met een camper goedkoper om te kamperen op Stellplatzen dan op campings. Meestal zijn er echter geen toiletten en douches. Wel vaak kan je je chemisch toilet legen en is er stroom.

Een goede app om Stellplatzen te vinden is die van Pro Mobil: Mobil life of Mobil life +.

Op bijna alle Duitse campings kan je verse broodjes bestellen voor je ontbijt als je dit ’s avonds voor 19.00 uur doet.

Je vindt hotels en campings waar je met de fiets welkom bent op Bett+Bike. Hier kan je zelfs zoeken op bekende fietsroutes.

Mobiel dataverkeer

In Duitsland kan je prepaid kaartjes krijgen exclusief voor mobiel dataverkeer. Voor zo’n 25 euro heb je een maand lang 5 gigabite dataverkeer bij O2 (prijzen 2013). Zie http://www.o2online.de. In ieder stadje is wel een vestiging te vinden van O2. Uiteraard zijn er ook andere providers, maar dit is degene waar wij steeds naar toe gaan/als eerste tegenkwamen.

In 2015 bleek dat in het noorden van Duitsland bijna overal 3G/4G dekking was op alle campings behalve die van Puttgarden. Maar even de camping af en we hadden alweer 4G. Puttgarden is helemaal niet toeristisch, hetzelfde gold voor de hele route die we gereden hebben.

Supermarkten

Er zijn in Duitsland erg veel supermarkten te vinden uit het dozen-segment met een beperkt aanbod. Vergelijkbaar met Aldi en Lidl. Een supermarkt die wat betreft assortiment overeenkomt met Albert Heijn is Rewe, de huisstijlkleuren (van het logo) zijn rood-wit. Er zijn ook luxere supermarkten te vinden, zoals Edeka.

Ontbijt en lunch

Op de meeste campings kan je voor 19.00 verse broodjes bestellen voor het ontbijt de volgende dag (of eerder, als de receptie eerder sluit).

Lunch kan je krijgen bij een Backerei, hier kun je koffie krijgen en belegde broodjes bestellen.

Trein

De Deutsche Bahn (informeel Die Bahn) kent verschillende treinsoorten:

• Langeafstand: Fernverkehr. De DB Fernverkehr-treinen zijn te herkennen aan hun witte kleur met rode band onder de ramen. Treincategorieën: ICE (InterCityExpress), IC (InterCity) en EC (EuroCity).
• Regionaal: Nahverkehr, geëxploiteerd door DB Regio. De hoofdkleur van deze treinen is rood. Treincategorieën: IRE (Interregio-Express), RE (RegionalExpress), RB (RegionalBahn), S (S-Bahn), RS ().

Treintickets

Het Quer-durchs-Land-Ticket is een dalurenticket, geldig vanaf 9.00 uur op werkdagen/0.00 op zaterdag, zon- en feestdagen tot de volgende dag 03.00 uur. Kost 42 euro plus 7 euro voor een extra persoon, groepsgrootte maximaal 5 (prijs 2022). Alleen geldig in regionale treinen.

In de deelstaat Niedersachsen (Nedersaksen) kan je een voordelig dagticket voor de trein kopen voor 24 euro en 5 euro per extra persoon (groepsgrootte maximaal 5 personen; prijs 2022). Dit Niedersachsen Ticket is geldig op de volgende lijnen in lokale treinen (RE, RB, S en RS) en niet geldig in langeafstandstreinen (ICE, IC/EC):

Ook andere deelstaten hebben vergelijkbare tickets, zoals het:

• Brandenburg-Berlin-Ticket;
• Sachsen-Ticket, Sachsen-Anhalt-Ticket of Thüringen-Ticket;
• SchönerTagTicket NRW geldig in Noordrijn-Westfalen.

Het Regio120-Ticket kost 17 euro (2022) en hiermee kan je 120 kilometer reizen tussen vertrek- en aankomststation in de deelstaten Sachsen, Sachsen-Anhalt, Thüringen en Berlijn. Er bestaat ook een Regio120plus-Ticket dat je kunt gebruiken voor treinreizen die langer dan 120 kilometer zijn, dat kost 22,50.

App

Je kan online tickets kopen met de app DB Navigator. Dit ticket hoeft niet te worden geprint. Met de QR-code is het ook mogelijk om sommige OV-chip poorten in Nederland te openen (bij internationale tickets).

Fiets mee in trein

Voor het meenemen van een fiets heb je een Fahrradtageskarte nodig.

• Reizen met trein en fiets;
• Treintickets met fietsreservering boeken

Autorijden

Er wordt in Duitsland ontzettend veel gewerkt aan de weg. Dit is zo en blijft zo, omdat ze ontzettend veel asfalt hebben en dus ook veel onderhoud aan asfalt en bruggen. Wie daar meer over wil weten, moet Bikenomics eens lezen. Vanwege het onderhoud is vaak de maximum snelheid beperkt (je kan stukken hebben waarbij je slechts 40 mag rijden op een snelweg) en zijn er veel wegomleidingen. Een tip: als je navigeert met TomTom: druk meteen in dat er een wegversperring is op het aangegeven punt. Wij hebben meegemaakt dat we na een uur tegen elkaar zeiden: hier zijn we eerder langsgekomen! Waren we weer helemaal teruggeleid naar het begin waar het fout ging. Ook meegemaakt dat de TomTom geen opties meer had om verder te navigeren vanwege de wegversperring. We hebben toen met behulp van Google Maps op de telefoon onszelf uit de ‘oneindige lus’ kunnen bevrijden. Voor Fahrvergnügen moet je dus niet naar Duitsland.

Brandstof

Verkrijgbaarheid gastankjes

Behalve bij campings, buitensportwinkels kan je het ook proberen bij bouwmarkten (OBI) en tuincentra.

Spiritus

Te koop bij bouwmarkten en supermarkten in meestal groene flessen, opschrift: Spiritus, Brennspiritus, Spiritus denaturiert.