Laken- en bivakzak

Op deze pagina vind je informatie over hoe je het ’s nachts warmer krijgt in je slaapzak en hoe je extra isolatiewaarde kunt toevoegen aan je slaapzak met lakenzak, bivakzak en vapor barrier liner.

Maatregelen tegen kou

  • Leg tussen tentwand en slaapzak een smalle spullenrij (zoals kleding). Dit isoleert tegen koude en voorkomt ook condensvocht op de tijk.
  • Leg je hoofd bergafwaarts, koude zakt ’s nachts van de berg en loopt zo niet je slaapzak in.
  • Draag sokken, thermisch of wollen lang ondergoed, donsjack en muts.
  • Stenen en bomen (aan zonzijde: zuid of west) geven ’s nachts warmte af.
  • Ventileer tegen condens: vocht door condens vermindert de isolerende werking van dons. Adem daarom ook niet uit in je slaapzak, zodat deze droger blijft.
  • Leeg je blaas: vocht in je blaas op lichaamstemperatuur houden kost energie.
  • Word je in de tweede helft van de nacht wakker door de kou dan kan je ook crunches (halfbakken sit-ups) doen in je slaapzak om op te warmen. Een andere statische krachtoefening tegen de kou is tien seconden je handen samenknijpen, tien seconden los en dit afwisselen. Na een tijd krijg je het hierdoor warm(er).

Lakenzakken

Er zijn liners te koop voor slaapzakken. Ik vond dit altijd iets voor hygiënefreaks en heb er heel lang mee gewacht voordat ik er zelf een kocht. Maar ze voegen warmte toe en bij een donsslaapzak moet je ‘m eigenlijk wel gebruiken omdat je een donzen slaapzak niet te vaak wilt wassen. Als het warm is, kan je er ook alleen in slapen. Multifunctioneler dan een lakenzak is lang ondergoed. Dit kan je eventueel ook overdag dragen als het onverwachts koud is. Een ander voordeel van lang ondergoed is dat je niet eerst iets hoeft aan te trekken als je ’s nachts even de tent uit moet.

Zijden lakenzak

Een zijden lakenzak zorgt dat er 5,3 ºC toegevoegd wordt aan de comforttemperatuur van je slaapzak. En het weegt bijna niets (135 gram) en neemt geen ruimte in (gewoon bij je slaapzak in de foudraal proppen). Je kan ze krijgen voor mummy-slaapzakken en voor dekenslaapzakken, wel of geen rip-stop. Een zijden lakenzak weegt minder dan andere stoffen zoals (Egyptisch) katoen, microfiber en voegt de meeste warmte toe na flanel. Flanel weegt echter 450 gram, waar zijde 135 gram weegt. Als het warm is kan je de slaapzak open ritsen en ben je toch nog bedekt door een laagje.

Nadeel van een lakenzak is dat je er nog een keer extra in verstrikt kan raken, maar daar word je handig in (benen optillen en uit elkaar trekken).

Dave’s zijden lakenzak is van Cocoon (www.cocoonusa.com of http://www.cocoon.at), weegt 135 gram, maat 241×90/56. Deze heeft een capuchon met aantrekkoord.

Thermolite® lakenzak

De ‘Thermolite Reactor Extreme’ lakenzak van Sea To Summit zou 15 graden toevoegen aan je slaapzak. Dat is natuurlijk onzin. Een synthetische lakenzak maakt van een slaapzak met een comforttemperatuur van +3ºC geen slaapzak waarmee je bij -12ºC kunt slapen, maar je kan wel het seizoen van je ultralichte zomerslaapzak ermee oprekken. Deze lakenzak is vooral handig om mee te nemen in de zomer: als het echt warm is, kan je in deze lakenzak lekker luchtig slapen. De Thermolite Reactor Extreme is niet licht: 400 gram. Formaat is 2,10 x 0,90 en de zak heeft een capuchon. Wie (nog) minder isolatie wil, Sea To Summit heeft nog twee andere lakenzakken op de markt gebracht: de ‘Reactor ComfortPlus’ (+11ºC, 263 gram) en ‘Reactor’ (+8ºC, 248 gram).

Vapor Barrier Liner van Exped (groen), gele Lightwave Firelight 250, noodbivakzak SOL (binnenstebuiten)

Vapor Barrier Liner

Een vapor barrier liner (VBL) is een niet-ademende zak die je gebruikt in je slaapzak. Deze voorkomt dat transparatievocht het isolerende vermogen van je donzen slaapzak vermindert. Is voor gebruik in de winter. Omdat er een soort optimum ontstaat, verlies je minder vocht in de VBL. Draag lang wollen ondergoed in een VBL om vocht vast te kunnen houden. Het is misschien een vies idee maar het valt enorm mee hoe vochtig je wollen ondergoed wordt. Als je ’s nachts de tent uit moet zal je niet merken dat je kleding vochtiger is dan normaal. De VBL houdt goed warmte vast.

Mijn VBL is van Exped, type VBL-Linerbag UL. Deze kan ook in geval van nood gebruikt worden als bivakzak. De naden zijn getapet. Gewicht 155 gram. Lengte: 1,85 meter, schouderbreedte 80 cm. Materiaal: waterdicht PU gecoat nylon met 1500 mm waterkolom.

Bivakzak

Een ademende bivakzak voegt isolatie toe aan je slaapzak. Je kan de bivvy als liner gebruiken of als omzak. Sommige bivakzakken hebben een aluminium laag die warmte reflecteert. De bivakzak voorkomt ook dat een slaapzak nat wordt van condens op het tentdoek: op plekken waar we niet helemaal horizontaal liggen wil je nog wel eens richting tentdoek glijden. Bij ons condenseert de wand met de ingang en de opstaande kuiprand van de tent, waar de tent enkeldaks is.

275ba3bbd42c4ede5d8f7be73645350f941e8304.jpg

Bivakzak van Survive Outdoors Longer dat warmte reflecteert

De Escape Bivvy van Survive Outdoors longer weegt 245 gram, reflecteert warmte, is ademend, winddicht en waterafstotend. Gemaakt van spunbonded (niet gewoven of gebreid) olefin (synthetische vezel) stof met een metalized coating. Die coating is niet erg slijtvast.

Als je een bivakzak gebruikt is het verstandig om tegelijkertijd een VBL te gebruiken om te voorkomen dat vocht in het dons gaat zitten omdat het minder goed kan verdampen. Deze twee lichte en kleine pakketjes van net geen 400 gram samen, waarderen de zomerslaapzak op tot winterslaapzak.

Samen slapen

Wij hebben ooit vastgesteld dat je warmer af was als je in je eigen mummyslaapzak ligt. Je hebt dan geen tochtgat tussen jou en je partner in. Vrienden van ons zweren er echter bij dat zij het warmer vinden als hun slaapzakken aan elkaar geritst zijn. Er moet wel bij verteld worden dat ze dekenslaapzakken en katoenen lakenzakken gebruiken. Desondanks zijn ze bikepackers met vele duizenden kilometers onder de wielen. In de zomer van 2018 gaat team Kampeerwijzer experimenteren met een tweepersoons quilt.

Pagina voor het laatst bijgewerkt: juni 2018