Fietsonderhoud

Op deze pagina noteren we de dingen die je altijd weer ‘even’ moet opzoeken als je een fietsklus doet.

Achterstallig onderhoud

Derailleur

De stelschroefjes, soms aangeduid met H (high gear, grote tandblad) en L (low gear, kleine tandblad) zijn er om er voor te zorgen dat de ketting niet over de buitenste tandbladen van de cassette kunnen vallen.

De spanning op de kabel bepaalt of de ketting netjes steeds een tandblad opschuift bij schakelen. Als het na verloop van tijd minder strak gaat staan, draai je de kabel uit bij de schakelaar op het stuur via de kabelstelbout.

  • indraaien (rechtsom) zet de kabel losser;
  • uitdraaien (linksom) zet de kabel strakker.

Kettinglengte

Het bepalen van de juiste kettinglengte doe je met de ketting op het kleinste tandwiel en grootste tandblad. De derailleurwieltjes moeten dan recht onder elkaar staan als het goed is. Staat de derailleur richting de 7 in de klok, dan is de ketting te lang en richting de 5 te kort. Voor ligfietsen kan een andere stand als optimaal gelden (derailleur tussen 7 en 8).

Juiste lengte ketting bepalen

Andere methode is om de ketting om het grootste tandwiel van de cassette en het grootste voorblad te leggen en zo te passen. Voeg drie schakels toe (binnen- en buitenschakels) voor de derailleur.

Vervangen ketting

Vervang je ketting zodra de caliber/kettingslijtagemeter tussen de kettingen valt met de 0,75 afmeting bij een 9-speed cassette. Rij je met 11- of 12-speed, dan is de ketting aan vervanging toe bij 0,5 procent rek. Langer doorrijden zorgt ervoor dat je cassette verslijt. Een ketting is goedkoper dan een cassette.

Te ver versleten fietsketting

Kijk voor het correct installeren van de missing link naar onderstaande afbeelding. De pijl op de sluitschakel wijst naar de draairichting. Hergebruik de oude sluitschakel niet, die is ook versleten.

Op de Frontier met Rohloff hebben we een kettinglengte met 51 buitenschakels.

Cassette vervangen

Slaat de nieuwe ketting door, dan moet je ook de cassette vervangen. Andere truc: druk je achterrem in en probeer het wiel te draaien met de trapper. Kijk of de ketting beweegt ten opzichte van de cassette. Indien ja, dan is je cassette versleten. Kijk ook naar de tanden van de kransjes. Ontstaan er een soort golfjes/haaienvinnen met een puntig uiteinde dan is dat tandwiel versleten.

Stuurlint

Stuurlint wikkel je van de buitenkant van het stuur naar binnen. Let op de wikkelrichting, gezien vanuit de fietser:

  • Links begin je in de stuurbocht tegen de klok in te wikkelen, voorbij de remgrepen bovenop het stuur ga je juist met de klok mee.
  • Rechts begin je in de stuurbocht met de klok mee te wikkelen, bovenop het stuur ga je tegen de klok in.

Dit heeft te maken met de beweging die de polsen maken tijdens het fietsen, je handen moeten met de wikkelrichting meebewegen, alsof je het stuurtape strakker draait.

Het plakstrookje moet contact maken met het stuur.

Hecht af met elektriciteitstape.

Buitenband gescheurd

Als de buitenband scheurt, dan kan bij een tubeless set-up het sealant het niet meer afdichten. Je krijgt het dan ook niet meer gerepareerd met een tire plug. Heb je een binnenband, dan puilt de binnenband naar buiten en deze kan dan ontploffen. Een velgrem is in deze combinatie helemaal ellende.

Idealiter heb je een reserve buitenband maar als je die niet hebt, dan heb je een buitenbandplakker of een tire boot nodig. Een tire boot is een stevig plastic kaartje dat je tussen binnenband en buitenband kan leggen. Als je de de band schoonmaakt van binnen, kan het plaatje met ductape vastplakken. Ductape alleen gaat niet goed, je hebt echt een tire boot nodig. Het schijnt dat een opgevouwen dollarbiljet ook werkt maar of dit ook voor euro bankbiljetten geldt is onbekend.

Buitenband schoonmaken om te kunnen plakken en binnenband er inzetten

Is de scheur zelfs te groot voor een tire boot maar er is geen fietswinkel op loopafstand (met een passende band), dan kan je proberen de band te naaien met ijzersterk garen met behulp van een naald. Een sterke naald voor het repareren van zeilen kan handig zijn.

Betreft het je achterband, zet de verzwakte band dan op het voorwiel. Hier zit minder druk  op.

Tip: check je banden op slijtage voordat je op vakantie gaat. Niet alleen het profiel maar juist ook de wangen.

Sealant bijvullen

Advies Joe’s No Flats is regelmatig een derde van de benodigde hoeveelheid sealant (150-200 ml. voor 2.8-3.0”) toe te voegen.

  • In koud klimaat elke 3-6 maanden;
  • In warm klimaat elke 2-4 maanden.

Nederland zal er een beetje tussen inzitten, dus elke drie maanden een derde toevoegen?

Het advies van Effetto Mariposa over het bijvullen van sealant is:

  • UST (Universal Standard Tubeless) band: 2-6 maanden;
  • tubeless-ready band: 1-4 maanden.

De hoeveelheid Effetto Mariposa Cafélatex sealant voor 2.8” banden is 110 ml. Zou je hetzelfde schema aanhouden als geadviseerd door Joe’s No Flats, dan wordt het elke drie maanden 30 ml. Effetto Mariposa adviseert namelijk geen hoeveelheid voor het bijvullen.

Versnellingen

Om de binnenkabel uit de schakelkabel te krijgen moet de ketting naar het kleinste blad, lichtste versnelling gedraaid worden, anders staat het tonnetje niet goed voor de uitgang gedraaid in de shifter. Ook staat er zo minder spanning op de fietsketting.

Remblokjes BB7 vervangen en uitlijnen

Remblokjes controleren:

Belangrijkste is om de fiets op zijn kop te zetten en de wielen eruit te halen. Pas dan kun je zien of je remblokjes aan vervanging toe zijn.

Om de remblokjes eruit te krijgen:

Beide draairingen aan de buitenzijden caliper helemaal los draaien (linksom, tegen de klok in). Als de binnenste ring niet wil draaien, dan kan je er ook een torx bitje 25 inzetten en deze zo draaien. Tegen de klok in is losdraaien en dus het blokje verder van de remschijf. Dat geldt voor zowel de binnenste ring (het dichtste bij de spaken) als de buitenste draairing op de caliper.

Om de caliper te richten:

  1. Draai deze eerst een beetje los van het frame.
  2. Draai vervolgens de binnenste ring eerst helemaal uit en dan één rotatie in.
  3. Draai vervolgens de buitenste ring aan (met de klok mee), totdat de remschijf helemaal vast staat en het wiel niet meer kan draaien.
  4. Vervolgens zet je de caliper weer vast op de vork.
  5. Draai vervolgens de buitenste ring zover los dat de remschijf weer vrij loopt.

Merk je dat je de handremmen te ver moet inknijpen, dan de buitenste ring een paar tikjes indraaien (aandraaien, rechtsom).

BB5 en BB7 handleiding

Monteren
Monteren met CPS washers

Caliper met volgorde CPS washers

Spaken, slag uit wiel

Zie M-gineering.

Rohloff-naaf

Voor de Speedhub 500/14 is een aparte pagina.

Banden tubeless maken

Zie artikel Het Tubeless Project.

Pagina voor het laatst bewerkt: januari 2023