Wat is handig om mee te nemen als campingservies en bestek? Onbreekbaar, licht, makkelijk schoon te houden en stapelbaar zijn belangrijke eigenschappen.

Borden

Als je met een bord of mok in je hand gaat zitten op een boomstronk/laag kampeerstoeltje/de grond, is de kans op morsen wat groter dan wanneer je thuis aan de eetkamertafel plaatsneemt. Neem daarom een bord met een goede rand. Zelf vind ik de borden van Mepal hiervoor ongeschikt. Weliswaar verkopen zij ook diepe borden, maar probeer daar maar eens een boterham op te smeren of groenten te snijden. Een bord moet ook kunnen dubbelen als snijplank. Kies niet een al te zacht materiaal. De Delta Plate heeft een handig oor en de onderkant van het bord heeft een wafelstructuur waardoor deze niet heet wordt. Nadeel van de wafelstructuur is dat je theedoek wat natter wordt: het houdt water vast, dus eerst ‘uitkloppen’. Let bij aanschaf van twee borden op of deze goed in elkaar passen. Soms passen ze namelijk wel goed in elkaar en andere exemplaren weer niet.

Drinkflessen

Van drinkflessen met een wijde hals kan je de inhoud inspecteren en je kunt de fles goed schoonhouden. Neem er een met maatstreepjes. Lopen en drinken gaat echter makkelijker uit een smalle hals. Neem dus een veldfles met een combinatie van deze twee. Bijvoorbeeld een Sigg fles met zogeheten ‘active top’ of de Camelbak better bottle. Dit zijn veldflessen met een mondstuk en ingebouwd rietje. Deze flessen drinken makkelijk en kunnen goed schoongemaakt worden. Camelbak maakt BPA-vrije flessen van kunststof of rvs; Sigg maakt flessen van aluminium, dat met Altzheimer in verband is gebracht. Let bij de Camelbak flessen goed op de staat van het mondstuk: dit kan snel verontreinigd worden door zwarte rommel (bacteriën/schimmel). Vanwege dit gedoe met de drinktuit zijn we uiteindelijk overgestapt op Camelbak Chute-flessen die een grote dop combineren met een kleine dop. Door de kleine opening drink je en door de grote vul en reinig je de drinkfles.

Zit de fles in een bidonhouder dan zou het goed zijn als de fles een donkere kleur heeft tegen algengroei.

PET-fles

Een lege PET-fles kost en weegt weinig. Een goedkoop alternatief voor een drinkfles. Er bestaan bidonhouders voor PET-flessen, zoals de Salsa Anything Case en de Santos Alleshouder (die dan weer wel fors duurder zijn dan een standaard bidonhouder). Als je een waterzak meeneemt of een opvouwbare fles, dan neemt deze nauwelijks meer ruimte in als deze leeg is.

Mokken

Uit een mok kan je idealiter ook een miesoepje eten of bijvoorbeeld rijstgerechten. Kies daarom een mok met een grote inhoud.

Titanium 700 ml

Veel lichtgewicht kampeerders hebben een titanium mok met een inhoud van 700 ml bij zich. Het mooiste is als daar ook nog een dekseltje bij zit. Die mok dient dan ook als pannetje. Er zijn diverse merken die een dergelijke mok maken: onder andere Snow Peak, Vargo, Esbit.

GSI Cascadian Cup

Hele fijne mok, 55 gram, die stapelbaar is. Onverwoestbaar ook.

Sea to Summit X-cup

De X-cups vouwen zigzagsgewijs plat op. Dat maakt ze geschikt om mee te nemen in een klein pannetje. De harde ring bovenaan kan breken. De X-cups (geschikt voor koffie) en X-mugs (geschikt voor cereal/havermout/miesoepje) hebben maatstreepjes.

 

Laplandmokken

Uit Laplandmokken kan je zowel drinken als eten. Laplandmokken stapelen goed maar zijn door de vorm wel gevoelig voor morsen.

Laplandmok maatstrepen

⎯⎯ 300 ml

⎯ 260

⎯⎯ 210

⎯ 155

⎯⎯ 105

⎯ 50

Afwassen

Doe de afwas met biologisch afbreekbaar afwasmiddel en een schuursponsje. Er bestaan ook sponsjes zonder schuurgedeelte.

Afwassen minimaal 60 meter verwijderd van water. Kokend water desinfecteerd voldoende. Zeep is alleen nodig als de vaat vet is; een druppel is voldoende.

Beverflesje afwasmiddel vervangen door Nalgene flesje, omdat de dop van het Beverflesje gescheurd was. Maar ook Nalgene flesjes blijken stuk te kunnen gaan, dus regelmatig vervangen.

Als je je eten hebt laten aanbranden, doe dan 3 eetlepels zout en 1 liter water in een pan. breng dat aan de kook. onder het koken laat al wat los maar de rest kun je er zo uit vegen (hangt er natuurlijk vanaf hoe erg je het hebt laten aanbranden).

Als je lichtgewicht op pad wil, dan schraap je de pan helemaal leeg en maak je je spullen schoon met alleen water en je vingers.

 

Bestek

Sporks van plastic breken makkelijk, koop de titanium versie. Naast de Sporks zijn aparte kampeerboterhammenmesjes handig (om te smeren of met mes en vork te kunnen eten). Nederlandse sporks hebben aan de ene kant een lepel en aan de andere kant van de steel een vork/kartelmes combinatie. Amerikaanse sporks combineren een lepel met vork ineen.

Korte sporks passen in een pannenset of beker.

Eet je alleen gedroogd voedsel uit de zak, dan zijn twee extra lange lepels het handigste. Deze lange lepel van Sea To Summit is gemaakt van hard anodized aircraft aluminum alloy en weegt slechts 12 gram. Deze lepel is lichter dan een titanium versie.

Vergeet geen spatel van hout of kunststof mee te nemen om de anti-aanbaklaag in je pan goed te houden. Hiervoor kan je een pollepel afzagen. Eén van bamboe is het lichtste.

Zakmes

Neem een apart (zak)mes mee om vlees en groenten mee te kunnen snijden. Bijvoorbeeld het Light My Fire fireknive, daar zit een firesteel ingebouwd en heeft een schacht om het mes veilig te transporteren. Of de lichtgewicht Rubytec Ceram (21 gram). Knipmessen zijn moeilijk schoon te houden rond het schanier.

Heupfles

Bier meenemen heeft een aantal nadelen: bier is het lekkerste koud en bier neemt veel ruimte in. Daarom is er speciaal ultralight bier, waarbij bier is gedistilleerd. Het heet dan whisky en dan past het in een heuples. Wij hadden eerst metalen heupflesjes van het merk Stanley met een inhoud van 230 ml. Omdat je niet kan zien hoeveel er nog inzit, moest je deze bijvullen met behulp van een maatbeker (en trechtertje).

Daarom hebben ze deze flesjes vervangen door de GSI Boulder flasks. Deze zijn doorzichtig, zodat je kan zien hoeveel er nog inzit. Dit is niet alleen makkelijk met bijvullen maar ook met doseren. De flesjes zijn gemaakt van een onbreekbaar copolyester (BPA-vrij) en voorzien van een siliconen stootrand. De inhoud is 295 ml en ze wegen 116 gram. De afmeting is 94 x 29 x 165 mm.

Hele veldkeuken ineen

Ongemerkt kan een hele uitset van bordjes en bekertjes naast de pannenset bij elkaar veel wegen. Een oplossing kan dan zijn een pannenset zoals de Pinnacle Dualist van GSI.

Bijzonder handig voor reizen die langer dan een weekend duren. De plastic sporks hebben we vervangen door korte sporks, de Eat’N Tool spork, zodat die ook in de bakjes in de pan passen. Hier gaat verder de Trangia inzet, Hexagon woodstove, een klein Nalgene flesje met olijfolie, een afgezaagd houten spateltje, een firesteel, een piepklein zakmesje: Gerber Dime (het tangetje is handig om het dekseltje op de Trangia-inzet te zetten) en een snijmes: Rubytec Ceram (lemmet 6 centimeter, gewicht 21 gram).

Weekend kamperen

Voor een weekend volstaat een paar extra lange lepels om rechtstreeks uit een foliepak met gevriesdroogd eten te kunnen eten. Een lichte brander en waterketel voldoen dan.

Thermosflessen en food jars

Een food jar is een thermospot of geïsoleerde voedselcontainer (in het Nederlands hebben we er nog niet echt een universeel woord voor). Die van ons hebben een inhoud van 470 ml en houden voedsel 9 uur warm of 14 uur koud. Op deze manier kan je lunch ’s ochtends klaarmaken en ’s middags genieten van bijvoorbeeld warme rijstepap. Als je wandelt of kanoëd is het heerlijk om warme koffie bij je te hebben of warm water waarmee je een miesoepje kunt klaarmaken. Ons favoriete merk is Thermos. Dit was de eerste thermosfles die wij kochten die niet lekte. De binnenfles is van RVS. Wellicht zijn die van Stanley ook goed maar daarvan hebben we alleen een veldfles. De food jar van Thermos heeft in de dop een handig opvouwbaar lepeltje, dat je zo ook makkelijk vies weer opbergt. Verder kan je de food jar natuurlijk heel goed gebruiken voor de hooikistmethode waarbij je voedsel aan de kook brengt en daarna van het vuur haalt en isoleert waardoor het vanzelf verder gaart. Op deze manier bespaar je brandstof. Als je ’s ochtends meerdere kopjes koffie wilt maken, hoef je maar één keer water aan de kook te brengen. In de thermosfles of -pot blijft het warm voor het tweede en derde kopje.

We hadden eerst thermospotten van het merk Rubytec. Daarvan klemt het deksel waardoor je het niet meer kon openen. Ook was de vorm van het deksel niet handig. De rand van de pot viel in een gleuf in het deksel, waardoor het deksel moeilijk schoon te houden is. Voordeel van deze potten is weer wel dat de binnenwand recht is en niet nauwer toeloopt voor het deksel, zoals bij die van Thermos King.

Pannen

Aluminium pannen waren jarenlang in diskrediet, in verband met het vrijkomen van aluminiumoxide (wat in verband wordt gebracht met Alzheimer). Wanneer je echter aluminiumpannen gebruikt die voorzien zijn van een antiaanbaklaag (Tefal, MSR, Trangia) is dit geen punt van zorg. Let er echter wel op dat deze laag niet bekrast wordt, want Teflon is wetenschappelijk bewezen in verband gebracht met kanker! Gebruik daarom bij oude anti-aanbaklagen kunststof of houten roerlepels en spatels (inmiddels zijn anti-aanbaklagen PFOA-vrij en vaak ook krasbestendiger). Het is verstandig om tijdens het transport een vaatdoekje of iets dergelijks tussen de pannen te doen, om beschadiging door trillen enz. te voorkomen.
 Bij RVS (roestvast staal) en titanium is dit minder van belang, maar voor het behoud van de pannetjes is het wel beter! Onze Trangia-pannen zijn van binnen van RVS en van buiten van aluminium (op de markt gebracht onder de naam Duossal). Aluminium is lichter en verdeelt de warmte beter dan RVS. Duossal is niet meer te koop, hiervoor is hard-anodized aluminium in de plaats gekomen.

Hard-anodized aluminium
Inmiddels zijn er geanodiseerde aluminium pannen te koop: “hard-anodized surfaces resist abrasion and corrosion. A hard-anodized pan is the most durable pan you can buy. Anodized materials have an extremely long life span. Anodized surfaces do not chip or peel. In fact, anodized aluminum is used to protect satellites from the harsh environment of space, to harden automotive racing parts against friction and heat, as well as for display cases, coolers, and grills for the food industry. An anodized finish is chemically stable. It does not decompose. It is nontoxic. High heat levels will not damage the anodized finish. Anodized surfaces are heat-resistant to the melting point of aluminum (1,221°F). Most important for cookware, hard-anodizing makes cookware surfaces so ultra-smooth that they become virtually nonporous (without pores). Pores in metal cookware are one of the leading reasons why foods stick while cooking.”

Titanium
Aluminium is het één na lichtste metaal na lithium. Lage dichtheid, 2800 kg/m3. Titanium is zwaarder (4500 kg/m3) maar door de hoge rekgrens (tot 900 MPa) kunnen titaniumconstructies zeer licht en sterk zijn. Het smelpunt van Titanium is 1815°C. Het materiaal is zeer corrosievast. Een titanium pan bakt sneller aan dan een hard-anodized aluminium pan. Maar het handigste is een moderne anti-aanbaklaag, die is ook bestand tegen metalen kookgerei.

Een pan met ronde hoeken is van binnen makkelijker schoon te maken. De inhoud van een brede lage pan is eerder aan de kook dan dat van een hoge smalle pan, omdat de hitte van de brander hier makkelijker omheen kan. Ook valt een hoge smalle pan makkelijker om.

Spaar de Teflon coating van pannen

Bij winkels in huishoudelijke artikelen verkopen ze vaak mini houten spatels (bijv. voor gourmetten). Handig i.p.v. een (afgezaagde) houten pollepel, want je kunt ermee roeren, maar ook je pannenkoek of eitje ermee omdraaien. Nog lichter is een lepel van bamboe.

Er is een aparte pagina over onze pannensets.