Wil jij ook de TNNZ fietsen? Dan hebben we praktische informatie en tips voor je. In de zomer van 2021 fietsten we de TNNZ (Trans Nederland Noord Zuid).

Route

De TNNZ is geen officiële route. De eerste versie is gemaakt door Willem de Wilde. Zijn idee was om een zo onverhard mogelijke route door Nederland te maken voor bikepackers. Het startpunt is op het meest noordelijke punt van het Nederlandse vasteland, de noordkaap. Het punt is gemarkeerd met een kunstwerk op de dijk. De TNNZ bestaat voor driekwart uit onverharde wegen. De route werd jarenlang alleen doorgegeven onder mountainbikers die elkaar kennen, ook omdat delen van de route eigenlijk niet gefietst mogen worden.

Er circuleren verschillende versies van de route op internet, zowel op Ride With GPS als Komoot zijn versies te vinden. De wat dichter bij de oorspronkelijke route liggende versie bevat tal van waarschuwingen over stukken waar je niet mag . Vandaar dat wij kozen voor deze versie:

Wij fietsten weer een eigen versie van deze versie. Zo eindigt deze versie op het hoogste punt van Nederland op de Vaalserberg maar plakten wij er nog een klein stukje aan, zodat de route loopt van het meest noordelijke punt van het vaste land van Nederland naar het meest zuidelijke punt van Nederland bij grenspaal 12 op de Belgische grens. Waar de route niet gefietst kon worden, zochten we een alternatief via zandwegen. Zo is er bijvoorbeeld door de maker van deze route ergens een hoogspanningslijn aangezien voor een pad.

Publiek geheim
De TNNZ is een beetje een publiek geheim want deze is niet geschikt om massaal gefietst te worden. Het is ook geen route die onderhouden wordt. Hierdoor kan het voorkomen dat de route opeens over een vers aangelegd betonnen paden gaat of dat ergens een pad niet meer bestaat. Er is bijna altijd wel een onverhard alternatief in de buurt. Behalve in Limburg want daar lijkt de route bewust letterlijk gedwarsboomd.

Niet alleen paden kunnen verdwijnen of geblokkeerd worden, ook regelgeving kan veranderen. Hierdoor kan het voorkomen dat je ergens niet langer meer mag fietsen omdat het een wandelpad is geworden. Land waar de route over privégrond gaat, zoals waarschijnlijk de situatie bij de uitgang van het Imstenraderbos, kan een andere bestemming krijgen. Met de versie op Komoot die wij reden viel het overigens erg mee hoe vaak je ergens niet (meer) mocht fietsen. Als het een keer niet kon waren er vaak onverharde alternatieven welke je weer snel op de originele route brengen.

Richting
In het begin van de route kom je een aantal keer tegen dat je tegen de richting van een mountainbikeroute moet fietsen. Dit moet je nooit doen om zware ongelukken te voorkomen, let dus op de richting van de pijlen. We kwamen dit alleen in het begin tegen, later niet meer. Er waren prima zandpaden in de buurt als alternatief. Het eenrichtingsverkeer op mountainbikepaden is ook de reden dat je de route niet van zuid naar noord kunt fietsen. In de reacties onder de route op Komoot worden de diverse problemen in de route opgesomd.

Lengte
De route gemaakt door Sabina Knezevic is 576 kilometer lang. De route van WIELRENBLAD is zes kilometer korter.

Coronamaatregelen

In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, gaat een deel van de route ook door Duitsland. Hou hier rekening mee in verband met eventuele speciale regels in verband met corona. Een handige app hiervoor is de Reisapp van de Rijksoverheid. Hierin kun je je abonneren op een land door deze favoriet te maken en krijg je info over wat je nodig hebt om het land in te kunnen reizen. In Duitsland waren ze bij een hotel streng met het controleren van het vaccinatiebewijs van ons beiden en in Duitsland was op veel plekken het dragen van een FFP2-masker verplicht, zoals in de horeca en winkels.

Reis naar beginpunt

Je kan met de trein vrij dicht in de buurt komen van het beginpunt van de route. Vanaf station Uithuizermeeden (overstappen op Arriva in Groningen) is het minder dan 10 kilometer fietsen. Station Eemshaven ligt ook in de buurt, maar daar wordt minder vaak gehalterd volgens de dienstregeling. Een andere route is met de trein naar station Anna Paulowna, 18 kilometer fietsen naar Den Oever, daar met de fietsbus over de Afsluitdijk, verder fietsen naar Harlingen (10 kilometer) en daar op de trein stappen naar Uithuizermeeden (2x overstappen).

Let op eventuele werkzaamheden aan het spoor. In vervangend busvervoer mag namelijk geen fiets mee. Delen waar bussen worden ingezet kan je zelf fietsen. Op dit moment mag je niet fietsen over de Afsluitdijk wegens wegwerkzaamheden. Dit wordt opgevangen met een fietsbus.

Fietskaartje
We konden geen fietskaartje kopen via de kaartautomaat, dit ging alleen via de NS-app op de smartphone. Ook was het van 10 juli t/m 15 september 2021 nodig om te reserveren voor je fiets in de trein, je fietskaartje was niet geldig zonder reservering. Het is nog onbekend of dit een vervolg krijgt.

Alleen in juli en augustus, in het weekend en op feestdagen hoef je met de fiets geen rekening te houden met de daluren. Buiten de zomermaanden mag je ’s ochtends en aan het eind van de middag op weekdagen niet met je fiets in de trein. De spitstijden zijn van maandag t/m vrijdag:

• Ochtend: 6.30 – 9.00 uur
• Avond: 16.00 – 18.30 uur

Je fietskaartje is geldig in alle treinen, dus ook van bijvoorbeeld Arriva. Wel kunnen de vervoersvoorwaarden verschillen met NS. Dus heb je een speciale fiets of bagage, kijk dan of deze mee mag in de trein.

Waar je met de fiets de trein kunst staan, staat met een pictogram van een fiets aangegeven op de deuren. Zet je fiets op de aangegeven plek, hou rekening met het maximum aantal fietsen. Dit heeft te maken met de veiligheid in de trein. Conducteur en vluchtende mensen moeten makkelijk de fietsen kunnen passeren. Bijvoorbeeld in situaties met een bedreiging of brand. Dat betekent dat je niet kunt instappen als er al het maximum aantal fietsen staat. Bedenk dat de conducteur jouw eventuele smoes dagelijks meerdere keren hoort en dat fietsers in de trein een slecht imago hebben bij het personeel. Hou je dus aan dit maximum en de regels, zoals het afnemen van de bagage.

Geen zin in risico dat je op de volgende trein moet wachten en voldoende tijd? Fiets dan vanaf je voordeur naar Groningen.

Seizoen

Beste seizoen om te bikepacken op de TNNZ is het voorjaar/begin zomer. Hoe later in het jaar, hoe hoger de brandnetels en bramenstruiken staan. Met name de doorns van de laatsten kunnen serieuze verwondingen en schade aan de uitrusting veroorzaken. Is het erg nat, dan worden de paden onbegaanbaar.

Moeilijkheidsgraad

Voor wie niet echt een mountainbiker is maar meer van onverharde paden houdt of zichzelf beschouwt als gravelbiker is er goed nieuws: deze route is goed te doen en op de stukken waar dat niet zo is zijn er genoeg, vaak onverharde, alternatieven. Maar maak niet de denkfout: dit is Nederland, hoe heuvelachtig kan het zijn? Deze route zoekt de meest steile heuvels op. Een mountainbike clinic van een dag kan helpen om in elk geval de techniek van steil klimmen en dalen onder de knie te krijgen (druk op het stuur houden bij steil klimmen, zodat dit niet gaat zwabberen en bij afdalingen achter het zadel hangen met knieën naar buiten zodat de fiets los van je kan bewegen). In totaal maak je 2720 hoogtemeters over een afstand van 576 kilometer.

Klimmen
De meest heuvelachtige delen liggen in Montferland, net na Doetinchem. Ook direct na Kleve is er een pittig deel in het Reichswald en verder zul je veel moeten klimmen in de Maasduinen en op weg naar de top van de Vaalserberg. Wij namen deels alternatieve zand/gravelwegen in de Maasduinen omdat we het idee hadden dat de route hier voornamelijk over wandelpaden gaat, al wordt dit niet heel duidelijk weergegeven. Niet-technische mountainbikers zullen het lastig krijgen in Bikepark Hendrik bij Brunssum. Hier is een slalomafdaling met meerdere haarspeldbochten van 180 graden vlak achter elkaar, langs een afgrond. Het pad is smal met een losse ondergrond. Maar je kunt altijd lopen als het niet druk is met andere mountainbikers of van tevoren besluiten er omheen te gaan. Het lastige deel van Bikepark Hendrik begint op de top van een heuvel, zie onderstaande foto:

Uitrusting

Het dragen van een helm is verplicht op mountainbikepaden. Ook zul je hier en daar een mountainbikevignet nodig hebben maar welke precies is lastig te achterhalen. Je moet dan van elk gebied waar je een vignet voor nodig hebt moeten uitzoeken of de route er doorheen lopt. Wij kochten één vignet, dat van Natuurmonumenten, en hoopten dat we daarmee volledig gedekt waren. Voor de fiets en uitrusting geldt: hoe lichter hoe beter. Met een ongeveerde mountainbike vonden wij het goed te doen en als het echt lastig wordt kan je altijd nog hike-a-biken.

Fiets

We vonden onze tubeless banden van 70 mm een uitstekende keuze voor deze route. Dave kreeg als enige een lekke band. De eerste in drie jaar tubeless rijden. Om het gat te dichten hadden we een plug nodig. Verder denken we dat een recht stuur meer controle geeft dan een dropbar. Wij fietsten zelf met een fully rigid fiets met een bikepacking set-up, met een rol aan het stuur en formaat voortassen als achtertassen.

Checken
Vanwege het onverharde karakter van de route gingen er voor ons doen ongelooflijk veel dingen kapot of ze vielen domweg van de fiets. Check dus je uitrusting voor je op reis gaat. Op slijtageplekken, scheuren. Check banden, de brug en rails van je zadel, velgen en de dingen waarmee je bagage vastzet op je fiets. Loop alle schroefjes van je fiets na en zet ze vast met Loctite. Kijk of alle klittenband nog in orde is of dat sommige bandjes vervangen moeten worden vanwege inscheuren. Zorg dat je met gebogen knieën op je pedalen staat bij elke hobbel in de weg.

Overnachten

Wie wil wildkamperen zal genoeg mogelijkheden tegenkomen. Je zit immers continu in de natuur op afgelegen plekken. Behalve dat het niet mag, is het in de zomer ook niet aan te raden. Zodra je stilstaat in een bos, word je opgegeten door de muggen. Daarbij is het lang licht, dus moet je ofwel ergens lang pauzeren of tot 23.00 uur doorfietsen.

Op de bonnefooi
Wij hielden er rekening mee dat we wellicht op wildkamperen terug moesten vallen als door corona en het massaal vakantie vieren in eigen land alle campings vol zouden zitten en we nergens terecht zouden kunnen. We konden onze etappes van tevoren niet plannen omdat we niet konden inschatten hoe ver we dagelijks zouden vorderen op deze onverharde route. Wij gingen daarom op de bonnefooi. Dat pakte goed uit, we konden overal terecht op mini-campings bij de boer (vaak aangesloten bij SVR). Alleen de natuurkampeerterreinen van Staatsbosbeheer moest je in de zomer van 2021 verplicht reserveren. Dit kon in juli nog prima een uur voor aankomst via de website. Dit was in de eerste week van de schoolvakanties. Wie later ging had meer moeite met reserveren. Soms zit je in een gebied met weinig campings, of is de camping acht kilometer de verkeerde kant op. In die gevallen boekten we via Booking.com een B&B of hotel. We kwamen daardoor terecht op hele leuke plekken en hebben onder andere geslapen in een woonwagen in Markelo.

Omdat de POI’s op de kaarten van Streetview toch wat achterlopen bij de werkelijkheid gebruikten we de app van Archies om campings te vinden in de buurt.

Het was lastiger om een restaurant te vinden dan een slaapplek, omdat iedereen helemaal los ging na de versoepelde coronamaatregelen. Tijdens onze vakantie ontstond hierdoor een hoge piek in het aantal besmettingen.

Planning

Hoe lang je over de route doet is afhankelijk van je condititie, uitrusting en doel. Online zijn heldenverhalen te vinden die de route in 39,5 uur geracet hebben. Wij maakten er niet een race van maar een vakantie en hadden de route opgedeeld in twaalf delen. Met drie rustdagen tussendoor hebben we er vijftien dagen over gedaan. Een rekensom vertelt dat we dan 45 kilometer per dag deden van de route. Maar dat is niet het hele verhaal: er moesten elke dag nog extra kilometers gemaakt worden van en naar een camping en supermarkt. Wij vonden twaalf delen een mooie lengte. We kwamen twee zeer licht bepakte mountainbikers tegen zonder kampeerspullen en op geveerde mountainbikes die 80 kilometer per dag aflegden. Zij sliepen in B&B’s.

Hoogwater
Een extra rustdag wasvoor ons nodig om in juli 2021 de situatie met het hoogwater in Limburg af te wachten. In Kleef (D) kwamen wij het hoogwater tegemoet, de zuidelijke delen van Limburg werden toen net weer vrijgegeven.

Je kan kiezen of het eindpunt van de route op het hoogste punt van Nederland ligt op de Vaalserberg of op het meest zuidelijke punt bij grenspaal 12, aan de noorkant van de Rue de Beusdael op de Belgische grens (N50° 45.021′ E5° 54.905′).

Reisverslag

Ons reisverslag van de TNNZ begint bij dag 0, de planning. Vanaf daar kan je steeds naar het volgende dagverslag doorklikken.

Dit is de laatste blogpost over het bikepacken van de TNNZ in 2021 op Kampeerwijzer.