Terwijl het buiten nog volop zomerde zocht ik binnen naar een nieuwe winterslaapzak. Wat moet de comfort-temperatuur worden? Welke merken maken waterafstotende zakken? Welke vorm hebben de donskamers? Is het dons zelf waterafstotend?

Waarom een extra slaapzak? Vorige winter heb ik het volgehouden met mijn 520 gram wegende zomerslaapzak met 250 gram dons in combinatie met een VBL (Vapor Barrier Liner) en bivyzak. Echter op een koude en vochtige nacht was mijn adem gecondenseerd op de zilveren binnenkant van de bivy en deze had ook mijn slaapzak zelf nat gemaakt rond het hoofd. Bij Dave was het ook allemaal nat geworden. Toen ging het kriebelen: een echte winterslaapzak met waterafstotende tijk zou fijn zijn. Het idee om de kou te trotseren met een extra quilt viel hierdoor af. En zo begon de zoektocht naar de ultieme winterslaapzak.

Exped Waterbloc. Slaapzak met waterafstotende tijk.

Wensenlijstje

• Waterafstotende buitentijk en binnenkant capuchon;
• Hydrofoob dons;
• Houdt mij comfortabel warm bij temperaturen tot -10ºC;
• Niet te smal gesneden;
• Vorm donskamers V of bakstenen (dubbele H);
• Zo laag mogelijk totaalgewicht (ergo ganzendons >800 cuin).

Shortlist winterslaapzakken
Het wensenlijstje is natuurlijk langer, verkrijgbaarheid in Nederland zonder douane-import is er bijvoorbeeld ook een. Uiteindelijk kwam ik tot een shortlist met vijf winterslaapzakken die overbleven na inventarisatie van de markt. De slaapzakken moesten een waterafstotende tijk hebben, liefst hydrophobic down, liefst Europees ganzendons met een vulkracht van boven de 800 cuin (want daarvan wordt de zak lichter). Verder keek ik naar de breedte, totaalgewicht, nou ja alles wat in de linker kolom staat in bijgesloten overzicht Winterslaapzakken shortlist 2017-2018 (pdf) – als een cel leeg is in deze tabel, dan zijn de gegevens niet voorradig.

Al snel viel in de vergelijking iets geks op, slaapzakken met ongeveer hetzelfde vulgewicht en cuin konden hele verschillende temperatuurmetingen hebben volgens de standaard EN-meetmethode hiervoor. Vergelijk in de shortlist maar eens de slaapzakken van Exped en Alpkit. De Alpkit zou 7,8 graden warmer zijn maar heeft een lager vulgewicht en een mindere kwaliteit dons. De buitentijken zijn allebei 20 denier met een vergelijkbare DWR-coating (Durable Water Repellent).

Vulgewicht
Uiteindelijk besloot ik dat een vulgewicht van rond de 900 gram dons hetgeen was waarnaar ik op zoek was. Ik ben kouwelijk aangelegd, dus een officiële ‘comfort’-temperatuur van circa min 9 graden moet mij warm houden bij een paar graden onder nul. Nu maar hopen dat de andere slaapzakken met -16 en -30 bluffen en dat -9 graden meer realistisch is. Anders kan ik altijd nog de slaapzak openritsen en gebruiken als deken als het te warm is.

Mountain Hardware HyperLamina Torch met rits op borst

Waterafstotende tijk binnenkant
Alle gekozen slaapzakken zijn wat breder (zogeheten ‘mountaineering style’) zodat het mogelijk is om er kleding in te dragen en spullen in mee te nemen die niet goed tegen vorst kunnen. Het leek me ook fijn om een waterafstotende tijk te hebben aan de binnenkant van de capuchon zodat je bij kou je gezicht naar binnen kan trekken. In het overzicht staan slaapzakken met een donsvoering en in de maat M. Er zijn ook zeker interessante synthetische slaapzakken (zoals de Mountain Hardware HyperLamina Torch) maar ik kan ze niet vinden met een waterafstotende tijk. Ik vermoed dat ze niet gemaakt worden omdat altijd beweerd wordt dat synthetische vullingen nog isoleren als ze nat zijn. Ik lig toch liever in een droge slaapzak.

Constructie slaapzakken
Op de pagina Slaapzak op deze site kan je meer informatie vinden over de constructie van slaapzakken. Bijna iedereen weet wel dat de slaapzak niet doorgestikt mag zijn omdat er dan koude plekken ontstaan op de plek waar de stof tegen elkaar is genaaid en waar dus geen isolatie zit. Schotjes zijn dus beter. Maar om het een beetje interessant te maken zijn er schotjes en schotjes. De vorm van de donskamers (baffles) is belangrijk, ik wilde daarom ofwel de V-vorm of dubbele H.

Overzicht van verschillende vormen donskamers slaapzakken

Waterdichte tijk
De beste slaapzak, hoewel ik twijfel over het gewicht van de tijk (dat duwt het dons weer in tot een dunnere laag), is denk ik de Crux Torpedo 900 maar daar hangt dan ook een behoorlijk prijskaartje aan. Dit is de enige slaapzak die echt waterdicht is. Het is ook de zwaarste slaapzak in mijn shortlist. Deze slaapzak heeft een membraan wat gevoelig is voor vuil. Maar goed, deze tijk van eVent ademt ruim twee keer zo goed als dat van Pertex Endurance (tegenwoordig Pertex Quantum Pro), zie MVTR in de kolom. Ook kan zo’n membraan beter tegen vaker wassen dan een coating.

Rab Expedition 1000 detailfoto’s

Vorm van de donskamers bovenkant borst

Vorm donskamers onderkant

Rits detail

Mooie opbergzak

Tochtslurf met anti-inloopband rits

Een lichtgrijze binnentijk komt niet warm over

Een gedeelde tweede plaats geef ik aan de Rab Expedition 1000 en de Cumulus Excuistic 1000. Die laatste dan niet in de standaardversie. Bij Cumulus kan je een slaapzak helemaal laten customizen, dus deze kan je laten uitvoeren met hydrophobic dons en een waterafstotende binnenkant in de capuchon. De Rab heeft beide standaard en ook aan de binnenkant van het voeteneinde zit waterafstotende stof. Dat is niet voor zweetvoeten maar voor de spullen die je in de slaapzak wilt bewaren tegen bevriezing zoals een camera of een fles water – die kunnen condenseren. Van het dons van Rab is bekend dat het fluorocarbonvrij waterafstotend is gemaakt. Cumulus meldt niets op de site met betrekking tot milieuvriendelijk produceren.

EN-norm
Probleem met de Rab-slaapzakken is dat Rab ze niet laat temperatuurtesten volgens de EN-norm en daardoor zijn ze moeilijk te vergelijken met andere slaapzakken. Ook is het dons nèt van een mindere kwaliteit. Verder is de trapeziumvormige baffle een wat mindere keuze, net als de keuze van Rab voor tussenwanden gemaakt van een soort gaasstof om gewicht uit te sparen. Die wanden zijn niet donsproof, dus dons zou kunnen migreren. Dit systeem heet Insotect Flow en zou echter het omgekeerde moeten bewerkstelligen. Maar ik heb denk ik teveel ‘technisch’ uitziende plaatjes met pijltjes gezien om dit direct te geloven. Rab heeft de slaapzak voor zover ik weet als enige met Polygiene behandeld tegen bacteriëngroei. De Cumulus heeft dubbele tochtstroken en is de op één na lichtste slaapzak in het lijstje.

Cumulus Excuistic 1000 detailfoto’s

Capuchon met tochtkraag

Detail rits met anti-inloopband

Een ruime footbox

Dubbele tochtslurfen en hydrophobic dons

De Exped Waterbloc-serie zit er net onder met 800 cuin dons en geen waterafstotende capuchon. Het is de op één na zwaarste slaapzak en de op één na goedkoopste. De goedkoopste slaapzak is de Alpkit AlpineDream800. Daar zit Chinees ganzendons in, wat van mindere kwaliteit is dan Europees. Beide zakken gebruiken H-vormige donskamers. Na de techniek van volledig doorstikken is dit de slechtste constructie. De Alpkit is de lichtste zak maar dat komt door het lagere vulgewicht. Gezien de iets mindere kwaliteit van het dons en het vulgewicht zet ik grote vraagtekens bij de opgegeven comfort temperatuur. Waterdichtheid komt van een coating maar dat is bij Pertex Endurance/Quantum Pro hetzelfde. Als je niet zoveel geld voor over hebt voor een winterslaapzak, is het een interessante keuze.

Wat hebben we gekozen?

Uiteindelijk heb ik gekozen voor een customized Cumulus Exquistic 1000 (met hydrofoob dons en waterafstotende binnenkant capuchon) en Dave is voor een slaapzak met synthetische vulling gegaan, de Mountain Hardware HyperLamina Torch met een rits op de borst in plaats van de zijkant.

Wintertest op een expres vochtige plek tussen Linge en Lek

Het wachten is op echt mooi winter testweer. Dat leek er afgelopen weekend aan te komen met zon en voorspelde temperaturen van -7ºC maar uiteindelijk was het vooral heel vochtig, mistig ’s ochtends en grijs overdag met een minimum temperatuur van +1ºC. In elk geval waren de slaapzakken lekker warm en kwam de kou alleen van onderen, door onze slaapmatten met isolerende waarde van R7 heen. De vorst zat nog goed in de grond op natuurkampeerterrein het Kampeerbosje. Zowel de HyperLamina als de Exquistic presteerden goed tegen vocht. Uitgeademd vocht was weer lekker gecondenseerd tegen het voeteneinde en rondom het hoofd. Het trok wel in de tijk van de HyperLamina maar niet zodanig dat het isolatievermogen was aangetast. De borstrits van de HyperLamina bevalt Dave zeer goed. Deze slaapzak is ruimer gesneden dan de Exquistic.