In Ede zit Testcentrum De Fietser, gevestigd in een deel van de oude Enka-fabriek. Naast een restaurant en klein fietsmuseum bestaat dit centrum uit een showroom met alle modellen fietsen van zeven merken en een indoor testbaan.
Gevel van Testcentrum De Fietser in de oude Enka-fabriek
Het testcentrum lijkt enerzijds een winkel: elke fiets of accessoire heeft een prijskaartje. Echter kan je er niets kopen. Het centrum is van de groothandel en die wil niet concurreren met de detailhandel. Dus kan je rustig een lampje bekijken, een handschoen passen of een fiets uitproberen op de indoor testbaan van 554 meter lengte, zonder dat er een verkoper in je nek hijgt. Een beetje zoals op een beurs als Bike Motion. Er is ook informatie over connected e-bikes van Sparta te vinden.
De indoor testbaan van De Fietser
De fietsen die te bewonderen en te testen zijn, zijn van merken die behoren tot de Accell Group (links naar de merken via deze site):
- Batavus;
- Sparta;
- KOGA;
- GHOST;
- Van Nicholas;
- LOEKIE (kinderfietsen);
- Haibike.
Als wij het centrum bezoeken zijn in de grote showroom al de modellen geplaatst voor 2018. Op de testbaan staan echter nog de meeste fietsen uit de 2017-collectie. Pas in november zullen de meeste 2018-modellen ook uit te proberen zijn. Er zijn zowel sportfietsen als stadsfietsen, vakantiefietsen en elektrische fietsen te bekijken. We vergapen ons aan de prachtige details: mooie stevige spatborden waar de bagagedrager deels aan vast zit (helaas niet geschikt voor vakantiebagage), contrastkleurige derailleurkabels, matkleurige of duotone lakken. Accu’s van e-bikes die steeds meer geïntegreerd worden in het frame. Veel stadsfietsen met een retro look. De stand van Van Nicholas (titanium fietsen) zou ook niet misstaan op de AutoRAI. Op de stand van Sparta staan enkele historische modellen naast de huidige modellen en blikt het merk naar de toekomst met een concept e-bike.
De stand van Sparta
Enka-fabriek
De Fietser ademt de sfeer van een beurs met grote stands per merk fiets. Het is gevestigd in een prachtige ruimte: de oude Enka-fabriek, vlakbij station Ede-Wageningen. Het is bijna 9.000 vierkante meter groot en via de 21 zaagdaken valt er mooi licht binnen. In het restaurant is de bediening traag maar de moderne aankleding maakt veel goed. Er hangen lampen gemaakt van fietsketting en je kan bijvoorbeeld een Hennie Kuiper-tosti bestellen. Het personeel, makkelijk te herkennen aan uniforme kleding, beantwoordt al je vragen.
Personeel is herkenbaar aan bedrijfskleding
Fietsmuseum
Het fietsmuseum is niet groot maar zeker een bezoek waard, ook als je het Velorama in Nijmegen al eens bezocht hebt. Er zijn diverse onderwerpen die uitgelegd worden met foto’s, tekst en historische fietsen. Er is een zaaltje waar zwart-wit ‘Polygoon-films’ worden afgespeeld. Het geeft een interessante blik op de geschiedenis van de fiets. Sommige problemen blijken van alle tijden, zoals zwervende fietswrakken en fietsparkeerproblemen in Amsterdam. Je mag zelf op een hoge bi (proberen te) klimmen. Gelukkig staat deze goed verankerd aan de muur. Er is een ligfiets van Batavus, een ontwerp van Wim Oskam, te bewonderen. Zowel het merk Batavus als Sparta is bijna net zo oud als de tijd dat fietsen algemeen werd in Nederland.
Belle op de hoge bi
De informatieborden in het museum geven allerlei interessante informatie. Bijvoorbeeld over de Tweede Wereldoorlog. In die tijd werden je ventielen in beslag genomen als je hand in hand fietste. De Duitse bezetter wilde zo de fietsers dwingen zich aan de verkeersregels te houden. Waar de ‘bakfietsregel’ vandaan komt wordt een stuk duidelijker als je leest dat de sterke arm der wet de bakfiets vroeger niet zag als fiets maar als ‘onbespannen wagen’. Daar mocht je niet mee op het fietspad, maar moest je mee op de rijbaan rijden. Pas sinds 1990 mogen bakfietsers kiezen: fietspad of weg. Er zijn zwart-wit filmpjes van bakfietsraces en races tussen slagersjongens.
Batavus ligfiets waarbij de fietser op zijn buik lag
Accessoires
Er is verder in het testcentrum een indoor ‘winkel’ (waar je niets kan kopen) van Juncker bike parts. Hier vind je allerlei accessoires van onder andere de merken:
- XLC (onder andere interessante handschoenen en waterdichte fietsschoenen en fietsdragers);
- 3T (fietscomponenten);
- Crankbrothers (pedalen, tools);
- CatEye;
- Fi’zi:k;
- Etxeondo (fietskleding);
- Abus;
- Axe;
- Lepper (leren fietszadels);
- Catlike (helmen);
- Selle San Marco.
Dave vindt hier lekkere warme handschoenen van XLC waar je makkelijk de Vulcan salute mee kan maken. Van hetzelfde merk zien we een paar hoge winterschoenen met waterdichte rits die er erg goed uitzien.
Als echte Trekkie heeft Dave hiervoor geen handschoen nodig
Kinderen
Ook aan kinderen is gedacht. Er is een speciale testbaan voor kids, er zijn kinderfietsen en je kan bijvoorbeeld een testrit maken op een fiets met je kind(eren) in de kinderzitjes van Urban Iki. Al met al is Testcentrum De Fietser een bezoek waard: wij konden ons er de hele middag vermaken en hebben veel foto’s gemaakt:
Kampeerwijzer 
Staat je goed Belle, zo’n hoge bi. Wordt dat je volgende fiets?
Groet
Erwin en Tante Lies
Dan heb jij de video nog niet gezien hoe ik hier ‘charmant’ op heb weten te klimmen. (Is ook niet gepubliceerd).
Uit de tijd waar die fiets vandaan komt kon je dat niet maken Belle, als vrouw zo op een rijwiel zitten…of een broek aan hebben :-))
Dat Enka terrein heeft nogal een historie. Zonder twijfel hebben ze het afgegraven tot aan China om het te sarneren. Leuk dat ze dergelijke een stuk millieu vriendelijkere bestemmingen hebben gevonden voor zo’n beruchte plaats.
Op dit punt vind ik het moeilijk te bepalen of het “gouden tijdperk” van de fiets al is geweest ( tot ~1950 ) of nog moet beginnen. We hebben nu wel infra structuur en materiaal waar ze toen alleen van konden dromen, maar aan de andere kant hadden zijn weinig alternatieven en was de fiets gewoon veel meer nodig om je te verplaatsen omdat motorvoertuigen niet voor de gewone arbeider te betalen waren.
Als je die fietsen en fietsspullen ziet heb je de neiging te denken dat het gouden tijdperk nog moet komen, of al aan de gang is. Danweer jouw vorige blog over de gemeente Almere en speed pedelecs maakt duidelijk dat dat (nog) niet zo is.
Als je ergens helm ruitenwissers tegekomt die je kunt kopen moet je een gil geven he ! Al zal dat eerder op eee motorbeurs zijn dan een fietsbeurs vermoed ik…..maar sinds speed pedelecers ook helmen op moeten ( in de regen )…..is het misschien gedeeld belang :-))
Ik draag bijna altijd een rokje, had speciaal voor dit evenement een broek aangetrokken, hahaha. Ruitenwissers voor helmvizieren heb ik nog nooit gezien. Er zijn motorhandschoenen met suède zodat je met je vinger het vizier schoon kan vegen. Die grondsanering, dat lijkt een beetje uit de mode. Dit gebouw is blijven staan. Er staat ook nog een groot deel van de oude buitenmuur. Het terrein zag er niet uit alsof er gesaneerd is (maar ik heb er ook geen verstand van).
Nu ja ik ben er vaak langs gereden met de trein, ze hebben jarenlang op dat terrein gewerkt waar alleen de gevel nog overeind bleef en de rest plat ging…en de schoorsteen is blijven staan. Waarschijnlijk omdat hele generaties in de omgeving daar gewerkt hebben is het “gezicht” dus de gevel van het complex bewaard als industrieel historisch erfgoed. Volgens Wikipedia was het in 1928 de grootste fabriek van heel Nederland.
Dus ik denk dat dat gebouw waarin jij hebt rondgelopen zelf niet oud is, alleen de gevel ervan.
Het was wel een plek van kinderarbeid ( 54 uur pw werken voor 14-15 jarige meisjes ) en in 1927 werkten er 3200 vrouwen. “Naar de WC gaan kost een cent. Een minuut te laat betekent een kwartier minder loon. Praten tijdens het werk is niet toegestaan en al helemaal niet over politiek.”
http://enka.historischmuseumede.nl/enka-reunie-vereniging/productie-van-kunstzijde